Tegenover mij zit een gebroken man (1)
Via een tussenpersoon kom ik in contact met Henk. Henk is 53 jaar en al 26 jaar ondernemer. Een goeie gozer, zouden wij zeggen. Open, vriendelijk gezicht en een lichaamsbouw waar menigeen jaloers op zou zijn. Henk heeft een eigen fitnessbedrijf. Een echt, serieus bedrijf in het midden van het land. Tijdens onze eerste, hele prettige kennismaking leg ik hem kort uit wie ik ben, wat ik doe en vooral waarom ik dit werk doe. Om daarna meer over hem en zijn bedrijf te weten te komen. Henk gaat voor de gezondheid van mensen. Dat is zijn passie. Waarom dat wrang is, daar kom ik tijdens ons gesprek pas achter.
GOEDE TIJDEN
In de goede tijden, zo rond 2007, koopt hij een mooi pand, richt het professioneel en smaakvol in en business floreert. Henk maakt weken van 80-90 uur en soms meer. De huisbankier ziet dat hij al jaren goed onderneemt en financiert hem maar wat graag. Geen vuiltje aan de lucht. De bank komt aan het einde van de financieringsonderhandelingen met een uitzonderlijke opmerking. De bank heeft zelfs ‘een kadootje’ voor Henk, een renteswap. “Beschermt tegen stijgende rentes en als de rente echt door blijft stijgen, dan wordt jouw ‘renteverzekeringspolis’ nog geld waard ook”. Henk begrijpt de Engelse termen niet echt, maar vertrouwt op de expertise van zijn bankier en tekent het contract.
SLECHTE TIJDEN
Dan breekt in oktober 2008, een jaar na de koop, inrichting en financiering, de crisis uit. De bank, Lehman Brothers, gaat failliet en in rap tempo vallen er vele dominosteentjes om. Rentes kelderen in hoog tempo en Henk’s renteswap krijgt daarom geen positieve waarde, maar al heel snel een negatieve waarde. Daarbij doemen er meer problemen op voor Henk’s onderneming. Klanten gaan abonnementen opzeggen i.v.m. hun eigen onzekere toekomst en tot overmaat van ramp gaan de grote fitnessketens stunten met de prijzen om tenminste hun eigen gas-, water- en lichtrekeningen te kunnen blijven betalen. In enkele jaren tijd gaat Henk’s omzet met 33% bergafwaarts.
TAXATIE DOOR DE BANK
Tegelijkertijd komt de bank met vervelende brieven. Het zakenpand en privéwoning moeten ieder jaar, op kosten van Henk, getaxeerd worden. Lagere taxatiewaarde, betekent minder zekerheidswaarde voor de bank en dus een hogere financieringsrente. So much voor Henk’s ‘vaste rente’!! Maar dat is niet genoeg voor de bank. Henk moet ook extra gaan aflossen op zijn lening om binnen de zekerheidswaarde van de bank te komen. De panden worden namelijk steeds lager getaxeerd en de financiering bij de bank is inmiddels serieus oplopen i.v.m. de negatieve waarde van de renteswap.
WURGGREEP
Zie daar de wurggreep. Dalende omzet, hogere bankrentes, lagere bedrijfsresultaten, dus lagere cashflow, maar toch meer af moeten lossen op de lening.
De vriendelijk ogende, beresterke Henk trekt het niet meer. Sinds 2012 (nu 2 jaar) is Henk Henk niet meer. Periodiek heeft hij afspraken met zijn psycholoog en is hij in therapie. Wanneer hij mij dit vertelt, val ik stil…………… Tegenover mij zit een gebroken man. Wrang voor iemand wiens passie de gezondheid van mensen is. Zijn ogen worden vochtig en hij vraagt zachtjes of ik hem kan helpen met zijn bankproblemen.
…………………… wordt vervolgd.
frankwijn 
Banken daar ben je mooi klaar mee.
Stellen aan ondernemers eisen die menselijkerwijs niet op te brengen zijn.
Ook al ben je 40 jaar een klant, waar ze in goede tijden veel aan verdiend hebben.
Daarom het advies aan iedere ondernemer, probeer zo snel als mogelijk met eigen vermogen te werken.
Dat is echt zeer belangrijk.
Aangrijpend verhaal en Henk staat hierin niet alleen.
Vreemd dat de dalende rentes sinds de crisis niet gebruikt worden om de economie te stimuleren maar om de banken te redden. Banken betalen bijna niets voor het geld dat ze lenen en vragen hun MKB klanten des te meer!
En onze politieke vertegenwoordigers laten het gewoon gebeuren. En waar blijven de fiscale voordelen voor mensen die eigen vermogen in bedrijven willen pompen?
Een voor mij, zowel als oud-bankier (nu nét als Frank onafhankelijk adviseur), helaas, heel herkenbaar verhaal. De complexe problematiek door Frank perfect in een notendop en heel helder verteld. Hoe financieringen i.c.m. derivaten onverwacht een uiterst giftige mix kunnen blijken en hoe Bijzonder Beheer van banken ondernemers, als ze al met de rug tegen de muur staan, verder in een wurggreep neemt. Kansen op mogelijk herstel kunnen zo in de kiem worden gesmoord door banken die hun eigen agenda hebben. Veel meer MKB ondernemers worstelen met een min of meer vergelijkbare problematiek maar zijn van hun bank afhankelijk. Dit schreeuwt om erkenning van gemaakte fouten, tegemoetkoming in onkosten en een veel snellere oplossing. Om herstel wel een kans te geven. Anders verdampen er nog meer vermogens en banen.
Grote probleem in Nederland is dat door hoge belastingdruk + verplicht pensioensparen voor werknemers (circa 20% brutoloon !!) er te weinig risicodragend kapitaal bij de bevolking zit waardoor mensen als Henk afhankelijk worden van bankfinanciering. En een banklening is per definitie geen risicodragend vermogen. Spaarders willen altijd 100% terugbetaald worden. Dat is het lastige voor de banken. Een omzetdaling met 33% is zeer fors en als onderpand minder waard wordt heeft de ondernemer een probleem. Is dit ook niet grotendeels ondernemersrisico?
Laat mij raden….. werkzaam bij een bank ?
@fverhees “Spaarders willen altijd 100% terugbetaald worden. Dat is het lastige voor de banken.” Wat is daaraan in vredesnaam lastig? Aaaah, voor bànken is het lastig om 100% terug te betalen. Ik zal je even helpen: in het gewone leven is dat heel normaal!
@fverhees:
Jouw opmerking over ondernemersrisico is natuurlijk terecht. Geen discussie.
Maar in de samenloop van alle problemen, denkt de bank 100% aan zichzelf.
Ook zij kunnen erg goed uitrekenen, dat extra aflossen cashflow-technisch niet kan.
Integriteit is een lastig begrip als je bij een bank werkt. Kleine lettertjes nooit tekenen voor ze gelezen en begrepen te hebben. De zorgplicht van de bank komt hier wel aan de orde. Maar los van het juridsch gelijk is de oorzaak de geldhonger van de bankier die steeds meer wil verdienen en gebruik maakt van de onkunde van de clientele.
Er zijn tijden geweest dat je met pek en veren over straat ging als je dit soort kunstjes flikte. We zijn zelf nogal apatisch geworden en laten alles over onze kant gaan..
“Henk begrijpt de Engelse termen niet echt, maar vertrouwt op de expertise van zijn bankier en tekent het contract.”
Daar gaat het natuurlijk al fout; als je niet weet wat je tekent, dan teken je misschien wel voor je ondergang. Overigens een prima stukje, ik hoop dat je hem (nog) kunt helpen, en alleen al het delen van zijn verhaal zal daarbij behulpzaam zijn.
Wordt vervolgd, zo lees ik ook, dus ik ben oprecht benieuwd.
Ik denk en vrees, dat de top 3 banken nog elke week te maken hebben met forse afboekingen. Risicomijdend gedrag door iedereen over 1 kam te scheren, zorgt er voor dat de mensen van Bijzonder Beheer het nog moeilijker gaan krijgen, omdat er ook veel kleine bedrijven zijn die momenteel eindelijk weer licht aan de horizon zien, maar de banken die bedrijven toch nog steeds laat zwemmen, met het risico dat ze alsnog verdrinken in het zicht van de haven. Uitbreiding van het werkkapitaal vindt men nog steeds te risicovol, ook als de bedrijfsresultaten zichtbaar beter zijn. Ze zetten die bedrijven gewoon nog een tijd in de wachtkamer, maar de banken weten mijns inziens niet meer wie de volgende patiënt is binnen hun wachtkamers c.q. portefeuille
En…..wat kun jij doen voor deze gebroken man? Ben reuze benieuwd. Volgens mij is het ook een kwestie van ‘massa’ maken.
Het is een BANKencrisis … zie daar een samenvatting van de oorzaak ..
Heel triest voor Henk, en ik hoop dat er ergens toch een lichtpuntje voor hem gevonden kan worden.
Helaas is het zo (in NL) dat als je buiten je schuld (werkgever gaat failliet of reorganiseren, je levenspartner heeft elders groener gras gevonden en kan je bijna gratis (want “geen inkomen”) jaren met processen achtervolgen terwijl jij als ondernemer twee jaar daarvoor daar nog ruim “te veel” voor verdiende, etc.) even niet meer alle rekeningen op tijd kan betalen, je meteen als een betalingsonwillige crimineel wordt behandeld en zelfs rechters met droge ogen toestaan dat een schuldeiser meer van je mag vorderen dan je maandelijkse inkomen. Helaas is dat wel de praktijkervaring.
Al die schulden van hardwerkende ondernemers (en ex-werknemers) zijn in feite een omgekeerde bubble .. de huizenbubble is uit elkaar gespat en nu zitten we allemaal op de rand van een gigantische schuldput. Kan je niet op tijd wegkomen (lees: betalen) dan komt de bank met een grote schuiver (lees: incassobureau) om je er in te kieperen.
Les 1 voor jonge kinderen is altijd geweest “geen snoepjes aannemen van aardige mannen” (dit is verder een heel andere discussie …)
Les 1 voor grote kinderen (lees: wij allemaal) zou misschien moeten zijn “geen snoepjes aannemen van aardige mannen (en vrouwen) op banken,” want het is ondanks alle mooie woorden in hun reclame nog steeds zo dat de aandeelhouders de grootste vrienden van een bank zijn. En dat is ook goed, want zo werkt ons systeem nu eenmaal, maar als je voor een lening bij de bank kwam dan ging het daar nooit over, terwijl alle regels (lees: kleine lettertjes) er voor gemaakt zijn die aandeelhouders maximaal en veel beter te beschermen dan jij als gewone klant (terwijl die klant ook best tegelijk tevens aandeelhouder kan zijn).
@Jeroen: Idd willen spaarders terecht 100% terug, maar banken speculeren (!) er juist op dat niet alle spaarders dat (tegelijk) willen (zie les 1 van Sparen voor Slimmerds); door de crisis, willen (te) veel spaarders dat wel en kunnen heel veel potentiële spaarders dat niet (meer) … Tja, en dan zien de banken dus een inkomstenbron verdampen door de hitte van het vuur dat ze zelf (bij die hypothekenbubble in de VS) hebben aangestoken. Ik herinner mij ook nog goed de verhalen van “mijn” bank dat een nog grotere hypotheek prima – zelfs beter – was omdat mijn inkomen toch zou stijgen en de lange rente “historisch laag” was en door dat stijgende inkomen de fiscus een steeds groter deel van de rente zou gaan “betalen”.
Tje, weten allemaal dat banken een paraplu uitdelen bij zonnig weer om die op te halen als het regent. Is door alle regelgeving alleen maar extremer geworden. Altijd zorgen dat je zakelijk en prive uit elkaar houdt en als dat niet gaat dan direct maar de stekker er uit. Passie voor je bedrijf heb je alleen, voor iedere bewoner van een (te groot) kantoorgebouw ben je een dossier.